ارتشا چیست؟
ارتشا یا عمل رشوه جزء جرایمی می باشد که از زمان های قدیم تاکنون رایج بوده است. فردی که رشوه را دریافت می کند با عنوان مرتشعی و فردی که رشوه می دهد به عنوان راشی شناخته می شود. در زمینه حقوق، کلمه ارتشا به اخذ مال و یا سند تسلیم وجه یا گرفتن مال کارکنان شاغل در دولت و سازمان های عمومی گفته می شود. حکومت عمل رشوه خواری را یکی از دلایل بی اعتمادی مردم دانسته و برای آن مجازات سنگینی را در نظر گرفته است. جالب است بدانید ارتشا جزء جرایمی می باشد که حتی در صورت رضایت شاکی خصوصی نیز به هیچ عنوان متوقف نمی شود.
در این نوع جرم، دو مجرم وجود دارد. فردی که رشوه می گیرد و فردی که رشوه می دهد. هرکدام از طرفین به مجازات محکوم می شوند. ارتشا دارای مجازات کیفری است. اگر دچار این جرم شده اید، بهتر است از وکیل های کیفری کمک بگیرید تا اطلاعات لازم را در این زمینه بدست آورید. وکیل رضا بهروز میتواند شما را به بهترین نحو ممکن در پرونده های کیفری یاری کند.
در این مقاله نیز قصد داریم شما را با راه های اثبات ارتشا، مجازات شروع به ارتشا، تخفیف، تفاوت آن با اختلاس و دیگر موارد مربوط به آن آشنا سازیم.
راه های اثبات ارتشا
برای اثبات ارتشا می توان از سه روش ممکن استفاده کرد. یکی از شرایط شهادت شهود است. با توجه به قواعد کلی، با شهادت شهود می توان انجام عمل ارتشا را ثابت کرد. همچنین از راه های دیگر آن می توان به اقرار متهم و نیز علم قاضی اشاره نمود. توجه داشته باشید که برای اثبات انجام عمل ارتشا و یا رشوه باید شرایط خاص وجود داشته باشند که عبارتند از:
•رشوه گیرنده باید مأمور و یا کارمند دولت باشد و رشوه دهنده نیز از این موضوع اطلاع کافی را داشته باشد.
•گیرنده رشوه باید نسبت به دریافت آن راضی باشد.
•مالی که به عنوان رشوه به فرد مقابل داده شده است باید در دادگاه به طور دقیق مشخص گردد.
•چیزی که به عنوان رشوه به فرد داده شده است باید دارای حق مالکیت بوده و از نوع مالی باشد.
مجازات شروع به ارتشا
با توجه به ماده ۵۸۸ قانون مجازات شروع به ارتشا، فرد مجرم به حبس از ۶ ماه الی ۱ سال و یا پرداخت ۳ الی دوازده میلیون ریال محکوم می گردد. مبلغ دریافت شده از فرد مجرم به نفع دولت ثبت می گردد. اگر در هر صورت قاضی به خاطر اجرای عمل ارتشا، مجازات شدیدتری را برای فرد در نظر گیرد، باید در کنار مجازات مالی، مجازات مقدار زائدی را نیز پرداخت کند.
جالب است بدانید اگر ثابت گردد که فرد رشوه دهنده به منظور حفاظت از حقوق خود دست به این کار زده است، به هیچ عنوان تعقیب کیفری ندارد و پولی که داده است به او برگشت داده خواهد شد. اگر فرد رشوه دهنده نسبت به جرم بودن عمل خود آگاهی لازم را داشته و آن را گزارش دهد، از هرگونه مجازات معاف می گردد و مال او نیز برگشت داده می شود.
اسلام ارتشا یا رشوه خواری را یکی از جرم های بزرگ در عدالت اجتماعی شناخته و آن را یک گناه کبیره می داند. چرا که در آن قوانینی که باید از تبعات ضعیف پشتیبانی کنند، در قانون تفاوتی میان اختلاس و ارتشاء وجود دارد. در اختلاس هرگونه اموال دولتی و یا غیردولتی توسط کارمندان دولت و یا کارمندان وابسته به دولت به صورت غیرقانونی برداشت می شوند. درحقیقت اختلاس را می توان نمونه ای از کلاه برداری دانست که به صورت نامه ریزی شده، منظم، بدون رضایت و آگاهی دیگران به صورت پنهانی انجام می گیرد.
اما ارتشا نوعی رشوه است که در آن مالی را برای فرد مقابل می دهند تا در عوض آن یک وظیفه انجام شود. ارتشا در لغت به معنای رشوه دادن و رشوه گرفتن است. بااین‌حال هر دو مورد را می توان از مهم‌ترین انواع فساد مالی دانست. جرم ارتشا از جرایم عمومی بوده و غیر قابل گذشت است مگر این که فرد گیرنده یا دهنده مال نسبت به جرم آگاهی خود آگاه بوده و به آن اقرار کند تا دراین‌صورت جرم او بخشیده شود.
نهایت به نفع افراد طبقات بالا تمام می شوند. به همین دلیل، می توان گفت رشوه یا ارتشا باعث به وجود آمدن یک اوضاع نابسامان می شود که در آن بی عدالتی به بالاترین حد خود رسیده و حق افراد ضایع می شود.
تفاوت اختلاس و ارتشا چیست؟
درقانون تفاوتی میان اختلاس و ارتشاء وجود دارد. در اختلاس هرگونه اموال دولتی و یا غیردولتی توسط کارمندان دولت و یا کارمندان وابسته به دولت به صورت غیرقانونی برداشت می شوند. درحقیقت اختلاس را می توان نمونه ای از کلاه برداری دانست که به صورت نامه ریزی شده، منظم، بدون رضایت و آگاهی دیگران به صورت پنهانی انجام می گیرد.
اما ارتشا نوعی رشوه است که در آن مالی را برای فرد مقابل می دهند تا در عوض آن یک وظیفه انجام شود. ارتشا در لغت به معنای رشوه دادن و رشوه گرفتن است. بااین‌حال هر دو مورد را می توان از مهم‌ترین انواع فساد مالی دانست. جرم ارتشا از جرایم عمومی بوده و غیر قابل گذشت است مگر این که فرد گیرنده یا دهنده مال نسبت به جرم آگاهی خود آگاه بوده و به آن اقرار کند تا دراین‌صورت جرم او بخشیده شود.
تخفیف در جرم ارتشا ؟
یکی از مهم ترین مسائل در زمینه ارتشا و تعیین مجازات برای آن، تخفیف و یا تبدیل آن می باشد. در ابتدا قاضی کیفری عواملی مانند ویژگی های شخصی متهم و شرایط او را مدنظر قرار می دهد. تخفیف و تبدیل مجازات هایی در قوانین جزایی برای این نوع جرم پیش بینی شده اند که با توجه به در نظر گرفتن شرایط و مقررات می توان تخفیف مناسبی را به جای مجازات جرایمی در نظر گرفت.
تخفیف و یا معافیت از مجازات فرد راشی
•اگر فرد راشی قبل از کشف جرم مأموران را نسبت به وقوع آن خبردار سازد، به دلیل همکاری از تعزیر مالی معاف شده و کل مال نیز به او برگشت داده می شود.
•اگر راشی قبل از کشف جرم اتفاق را به اطلاع مأموران نرساند اما در زمان تعقیب به آن اقرار کند، در حکم او تخفیف هایی اعلام می شود و نصف مال به او برگشت داده می شود.
•اگر راشی خود وقوع جرم را گزارش دهد، از مجازات حبس معاف می شود.
•اگر راشی تنها به دلیل به دام انداختن کارمند مالی را برای او پرداخت کرده باشد، به دلیل برآورده نشدن عنصر معنوی جرم مسئولیت کیفری نخواهد داشت.
•اگر راشی به دلیل حفظ حقوق حقه خود ناچار به دادن یک مال یا وجه برای فرد مقابل شود، با توجه به ماده ۵۹۱ قانون تعزیرات علاوه براین‌که وجه خود را دریافت می کند، از تعقیب کیفری و مجازات حبس نیز معاف می شود.
•حفظ حقوق حقه به معنی این است که کسی برای کارمند دولت با توجه به آن چیزی که وظیفه قانونی او است تا انجام دهد، مالی را پرداخت کند.
•یکی دیگر از مواردی که باعث تخفیف در جرم راشی می گردد، شرایط اضطرار است. شرایط احراز اضطرار برای فرد راشی شامل شدید بودن خطر، قریب الوقوع بودن آن، عمدی نبودن ایجاد خطر، اجتناب‌ناپذیر بودن از عمل رشوه و تناسب عمل ارتکابی با خطر موجود می می باشد. درصورتی‌که تمامی شرایط بالا وجود داشته باشند شرایط اضطرار برای فرد راشی در نظر گرفته می شود.
تخفیف مجازات فرد مرتشعی
تا این بخش با تخفیف های فرد راشی آشنا شدید اما دراین‌حال تخفیف هایی نیز برای فرد مرتشعی در نظر گرفته شده اند که عبارتند از:
•اگر فرد مرتشعی یا فردی که رشوه گرفته است از نیت فرد رشوه دهنده باخبر نباشد و آن را به عنوان یک قرض وجه یا مال از او قبول کرده باشد، به دلیل فقدان عنصر معنوی تحقق جرم هیچ جرم برعلیه او نبوده و مورد تخفیف قرار می گیرد.
•اگر یک وجه با عنوان انعام به کارمند دولت پرداخت شود اما هیچ فعلی بر اثر آن انجام نشود، جرم رشوه صورت نگرفته است.
•اگر فرد به منظور انجام و یا ترک یک فعل به مامور دولت وجهی پرداخت کند و بعداً مشخص شود که کارمند دولت برای اطلاع دادن به مقامات مربوطه این عمل را قبول کرده است کارمند عمل رشوه را انجام نداده است.
ارتشا در قانون مجازات اسلامی؟
همان‌طورکه در بخش های قبل به آن اشاره کردیم، ارتشا به معنای دریافت مال و یا وجه از سوی مأموران دولت در نهادهای عمومی و یا سایر افراد مذکور در قانون است تا در ازای آن وظیفه ای را انجام دهند. بر طبق آن مجازاتی نیز در قانون اسلام برای آن در نظر گرفته است که در آن فرد به حبس و یا پرداخت جزای نقدی محکوم می گردد. همان‌طورکه در بخش های قبل نیز به آن اشاره نمودیم، شما می توانید از سه طریق شهادت شهود، علم قاضی و اقرار رخداد ارتشا را ثابت کنید که در بخش های قبل به طور کامل در مورد آن صحبت کردیم.
مجازات ارتشا شبکه ای چیست؟
افرادی که با تشکیل یک شبکه چندنفری نسبت به انجام ارتشا، اختلاس و یا کلاه برداری اقدام می کنند، علاوه براین‌که تمامی اموال منقول و غیرمنقول آن ها از طریق رشوه دریافت می گردد، به هیچ عنوان اموال مذکور به آن ها مسترد نمی شود. همچنین محکوم به پرداخت جزای نقدی هستند و به طور کامل نیز از خدمات دولتی منفصل می شوند. همچنین به حبس از پانزده سال تا ابد محکوم می گردند.
تعلیق مجازات ارتشا
در قانون مجازات اسلامی برای جرایمی مانند ارتشا، تخفیف هایی در نظر گرفته شده‌است. اما تعلیق مجازات جرایمی مانند ارتشا و یا اختلاس فاقد وجاهت قانونی هستند. با توجه به ماده پنج تبصره سه در مورد اختلاس، اگر پیش از صدور کیفرخواست تمام وجه برگشت داده شود حکم حبس تعلیق شده و جزای نقدی نیز معاف می گردد. توجه داشته باشید که مجازات انفصال دائم از شغل خود به دلیل رخداد عمل ارتشا قابل تعلیق نخواهد بود.
ارتشا به معنای رشوه است که در قانون مجازات اسلامی یک جرم نابخشودنی شناخته می شود و مجازاتی مانند پرداخت جزای نقدی تا حبس دارد. در این مقاله سعی کردیم شما را با مفهوم ارتشا، روش های اثبات آن، تعلیق و تخفیف ارتشا آشنا سازیم تا بتوانید اطلاعات سودمندی به دست آورید. در این مسیر می توانید از تجربیات وکیل رضا بهروز در پرونده های خود استفاده کنید تا در پرونده های خود به بهترین نحو ممکن رای مورد نظر خود را اخذ نمایید .
با به صورت 24 ساعته اماده مشاوره رسانی به شما هستیم
09128892520📞
