جرایم علیه اشخاص

انواع جرایم علیه اشخاص و افراد در هر سنی

جرایم علیه اشخاص جرایمی است متوجه خود فرد است نه مال و اموال و دارایی او.مجازات این دسته از جرایم شدید ترین مجازات هستند و بیشتر شامل حدود می باشند. همچنان که جرایم ارتکابی خشونت آمیز هستند اکثرا غیر قابل جبران نیز هستند

انواع جرایم علیه اشخاص:

• جرایم علیه تمامیت جسمانی (مادی) اشخاص
• جرایم علیه تمامیت شخصیت معنوی (روحانی) اشخاص

رکن مادی جنایات عمدی:

رکن مادی جنایات عمدی وجود شخص زنده، که این شخص شرعا مستحق کشته شدن نباشد. (م ۲۲۶ ق. م. ا.)، فعلیت یافتن قصد ارتکاب جرم به صورت مباشرت یا تسبیب عمدی و وقوع نتیجه (مرگ) و وجود رابطه استناد است.

رکن روانی جنایات عمدی

عمد یا قصد جزایی عبارت است از انصراف ارادی جانی به وقوع فعل و عنوان مجرمانه با علم به ممنوعیت آن. لذا رکن روانی متشکل از عمد در فعل و عمد در نتیجه است.

جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص:

جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص که به این نوع جرایم در فقه جنایت نیز می گویند. جنایت به معنای گناه و معصیت می باشد. معنای‌ مشهور جنایت‌ در منابع‌ فقهی‌ هرگونه‌ فعل‌ یا ترک‌ فعل‌ یا تسبیب‌ است‌ که‌ موجب‌ وارد آمدن‌ خسارت‌ جانی‌ و بدنی‌ بر دیگری‌ شود و عقوبتی‌ برای‌ آن‌ مقرر شده‌ باشد،

برای بیان مثال در این مورد می توان به جرم قتل اشاره کرد: کشتن فردی با چاقو و شلیک گلوله مصداق فعل جنایت و عدم امدادرسانی و خودداری از امداد در صورت توانایی و یا ندادن آب و غذا به شخصی مصداق ترک فعل جنایت و مصداق تسبیب جنایت تسبیب در خودکشی است.

جرایم علیه تمامیت جسمانیت افراد شامل جرایم زیر است:

• قتل
• ضرب و جرح
• سقط جنین
• تخلفات رانندگی
• نقص عضو

جرایم علیه تمامیت شخصیت معنوی اشخاص :

همانطور که پیش از این هم گفتیم انسان دارای دو بعد مادی و معنوی است و چه بسا در مواردی ضرر هایی که به روح و روان و بعد معنوی اشخاص وارد می شود جبران ناپذیرتر از صدمات جسمانی و مادی است. در ادامه جرایم علیه اشخاص را که بعد تمامیت شخصیت معنوی انسان را مورد لطمه قرار می دهد را معرفی می کنیم.

• توهین
• نشر اکاذیب
• افشای اسرار حرفه ای
• هتک حرمت مراسلات و مخابرات و مکالمات تلفنی
• مزاحمت تلفنی
• هتک حرمت منزل یا مسکن اشخاص
• تهدید اشخاص
• توقیف یا اخفای غیرقانونی
• سلب حقوق و آزادی مردم
• آدم ربایی

• توهین:

این کلمه از ریشه وهن به معنای سست کردن و خوار و خفیف کردن گرفته شده است. توهین می تواند نوشتار و گفتار و اعمال و رفتار باشد. توهین شخصیت یک انسان را نشانه می گیرد. این عمل نه تنها از دید قانون جرم تلقی می شود بلکه از منظر مذهب و اجتماع نیز مذموم است. فحاشی و بد زبانیدر دین اسلام بسیار ناپسند شمرده است.توهین اعم است توهین ساده که مستوجب تعزیر است.توهین ساده توهینی که به حد قذف نرسد.

توهین انواع و درجات دیگری هم دارد از قبیل توهین به مقدسات توهین به جنسیت توهین به مقامات.

قذف توهینی است که اعمال ناشایستی همچون لواط و زنا را به افرادی انتساب دهد.قذف باید صریح و واضح و بدون ابهام باشد و کسی که قذف می کند باید نسبت به جرم آگاهی و اطلاع داشته باشد.حد قذف با توبه ساقط نمی شود.

• نشر اکاذیب:

در این توهین و افترا و قدف وجود ندارد همانطور که از عنوانش پیداست اخبار و اطلاعات کذب و دروغی منتشر می شود.عنصر روانی این جرم می تواند بی آبرو ساختن فرد مورد نظر یا بدبین ساختن نظر مردم و خدشه دار کردن عزت و مقام و شان اشخاص در اجتماع باشد. در واقع پخش شدن شایعات همان نشر اکاذیب است.

در این نوع از انواع جرایم علیه اشخاص حتما بایستی اطلاعات منتشر شده دروغ باشند.امروزه نشر اکاذیب از طریق فضای مجازی باب شده است.معمولا به دنبال نشر اکاذیب تشویش اذهان عموم نیز هست.قصد و نیت و یا عنصر روانی این جرم قصد اضرار به غیر می باشد.این جرم اگر متوجه شخص یا اشاص معین باشد قابل گذشت و در غیر این صورت غیر قابل گذشت است.

• افشای اسرار حرفه ای:

این عمل مغایر با اخلاق است همانطور که در احادیث به حفظ آبروی مومن نصیحت شده است و آبروی مومن را هم تراز آبروی خانه خدا قرار داده اند. این عمل در شرایط خاصی جرم تلقی شده است. شرط جرم تلقی شدن این عمل آن است که شخص به مناسبت شغل و حرفه و پیشه خود محرم اسرار دیگران شود. مانند پلیس و دکتران و وکلا و روان شناسان.بهتر است بگوییم این جرم باید در حیطه کاری افراد رخ بدهد و جز انواع جرایم علیه تمامیت شخصیت معنوی اشخاص میباشد.

• هتک حرمت مراسلات و مخابرات و مکالمات تلفنی:

حفظ حریم خصوصی اشخاص از اصول مهم است.این موضوع در اصل بیست و پنج قانون اساسی نیز آمده است. این جرم می تواند تحت عنوان شنود غیر مجاز و دسترسی غیر مجاز در حدود جرایم رایانه ای قرار گیرد.همچنین ماده۵۸۲قانون تعزیرات به افشای اسرار توسط مستخدمین و مامورین دولتی می پردازد و مجازات حبس و جزای نقدی را ذکر کرده است

• مزاحمت تلفنی:

ماده۶۴۱قانون تعزیرات در این خصوص مجازات حبس را مشخص رده است.این ماده مزاحمت به وسیله تلفن و دستگاه های مخابراتی دیگر را بیان کرده است.این ماده شامل پیجر تلفن ثابت و همراه و فکس نیز می شود.

• هتک حرمت منزل یا مسکن اشخاص:

از حقوق حمایتی و حقوق اولیه در اجتماع حق امنیت و آسایش و مصونیت از مزاحمت و وردود غیر به ملک است.

رفتار فیزیکی این جرم ورود غیر مجاز و غیرقانونی به منزل و حریم خصوصی مسکن اشخاص است.این حریم و تعریف مسکن و منزل خح بر طبق عرف معین می شود.شرط وقع این جرم ماذون نبودن مرتکب است.

• تهدید اشخاص:

آزادی افراد از حقوق مبین و غیرقابل خدشه در تمام جوامع است. تهدید موجب ایجاد ترس و واهمه شده و افراد تحت تاثیر اجبار و اکراه قرار می گیرند. تهدید و اکراه و اجبار تابع مقررات خاصی است که مجال بیان آنها نیست در مقاله دیگری این مساله را به تفضیل بیان می کنیم. اما باید بگوییم که تهدید باید نوعا  به صورت ناخوشایند برای فر باشد و خطر فریب الوقوع باشد و فرد چاره دیگری نداشته باشد.

• توقیف یا اخفای غیرقانونی:

هرکس شخصی را از مقامات و نیروهای دولتی بدون حکم از مقام صلاحیت دار اختفا کند و توقیف و حبس کند از یک تا سه سال حبس و یا جزای نقدی شش تا هجده میلیون ریال محکوم می شود.

حبس و اختفا اشخاص باید همراه با عدم رضایت فرد باشد. این جرم توسط همه قابل ارتکاب است. تفاوت حبس و توقیف در زمان آن است حبس طولانی تر است. مکان اختفا و حبس باید به نحوی باشد که کلمه حبس و… بر آن مترتب باشد. مکان حبس می تواند خودرو نیز باشد. تهدید به قتل و شکنجه و آزار جسمانی و تجاوز جنسی به فرد از موارد مشدده این جرم هستند.

• سلب حقوق و آزادی مردم:

از جمله انواع جرایم علیه تمامیت شخصیت معنوی اشخاص سلب حق آزادی بیان میباشد. آزادی اراده برای منعقد کردن معاملات حق تشکیل اجتماعات و… از حقوق مندرج در قانون اساسی است و اگر مقامات و مامورین دولتی بر خلاف قانون آزادی افراد را سلب  و محروم کند علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت از یک تا پنج سال از مشاغل حکومتی محکوم به حبس خواهد شد.

• آدم ربایی:

از دیگر انواع جرایم علیه اشخاص تمامیت شخصیت معنوی اشخاص که از قدیم وجود داشته است آدم ربایی است. رفتار فیزیکی این جرم ربودن است مانند سرقت مال و موضوع انسان زنده است. تفاوت این جرم با اختفای غیرقانونی علاوه بر عدم رضایت عنصر جا به جایی فرد بزه دیده است. انگیزه در این جرم تفاوت است گاه انگیزه اخاذی است گاه انگیزه ایجاد ارعاب و ترس است گاه منجر به قتل می شود و گاه با انگیزه های انتقام جویی انجام می پذیرد.

جرایم علیه تمامیت انسانی چیست؟

جرایم علیه تمامیت انسانی، یکی از موضوعات حیاتی و حساس در جوامع است. این نوع جرایم، به تمامیت فیزیکی یا روحی یک فرد تجاوز می‌کند و می‌تواند به شکل‌های مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله ضرب و شتم، تجاوز جنسی، شکنجه، تهدید و قتل. این جرایم باعث آسیب های جسمی و روحی جدی برای قربانی می‌شوند و می‌توانند برای همیشه اثرات منفی بر روی زندگی آن ها بگذارند.

در فقه جنایت، جرایم علیه تمامیت شخصیت جسمانی به عنوان جنایت‌های جدی و محکومیت شده تلقی می‌شوند. به عنوان مثال، قتل یکی از بدترین جرایم علیه تمامیت شخصیت جسمانی است و باعث محکومیت شدید و عواقب جدی برای مرتکب می‌شود. همچنین، تجاوز جنسی و شکنجه نیز به عنوان جرایم جدی محسوب می‌شوند و معمولاً با مجازات سنگینی همراه هستند. بنابراین، حمایت از تمامیت شخصیت جسمانی افراد و پیشگیری از وقوع این نوع جرایم از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید توسط قوانین و مقررات مختلف حمایت شود.

جزای اختصاصی جرایم علیه اشخاص

جرایم اختصاصی جرایم علیه اشخاص، جرایمی هستند که تنها توسط اشخاص خاصی ارتکاب می‌شوند. این اشخاص ممکن است شامل افرادی با ویژگی‌های خاص مثل :

• سن

• جنسیت

• وضعیت اجتماعی

• شغل

• وضعیت اقتصادی

باشند. مثال‌هایی از جرایم اختصاصی علیه اشخاص شامل تعقیب و آزار، تهدید، آزار جنسی، تبعیض نژادی و یا تبعیض جنسیتی می‌شود.

توقیف یا اخفای غیرقانونی:

حبس و اختفا یکی از جرایم علیه اشخاص است که می‌تواند به شدت زندگی یک فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در ایران، هرکسی که شخصی را از مقامات و نیروهای دولتی بدون حکم از مقام صلاحیت دار اختفا کند و توقیف و حبس کند، ممکن است به حبس یا جریمه مالی محکوم شود.

این جرم با عدم رضایت فرد همراه بوده و مکان حبس باید به گونه‌ای باشد که کلمه حبس و اختفا بر آن مترتب باشد. تهدید به قتل، شکنجه، آزار جسمانی و تجاوز جنسی از موارد مشدده این جرم هستند و باعث تشدید محکومیت می‌شوند. در نهایت، این جرم باعث نابودی زندگی و حقوق انسانی فرد می‌شود و به شدت محکوم می‌شود.

تهدید افراد:

آزادی افراد از حقوق بنیادین و غیرقابل خدشه در هر جوامعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تهدید به آزادی افراد، می‌تواند باعث ایجاد ترس و واهمه شود و افراد را تحت تاثیر اجبار و اکراه قرار دهد. تهدید و اکراه و اجبار معمولاً به مقررات خاصی وابسته است که محدودیت‌هایی برای بیان آزاد دارند.

در اینجا باید تاکید کنیم که تهدید باید نوعی از خطر ناخوشایند برای فرد باشد و احتمال وقوع آن وجود داشته باشد، به طوری که فرد چاره‌ای جز تابعیت از تهدید نداشته باشد. به همین دلیل، حفظ آزادی افراد از تهدید و اکراه، امری بسیار حیاتی و اساسی است که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت.

جنایات غیر عمدی:

جنایات غیرعمدی اعم از قتل و جنایات مادون نفس، به چهار صورت واقع می‌شود:

• جنایت شبه عمد:

ملاک اصلی آن وجود قصد فعل و عدم‌قصد نتیجه است. با توجه به ماده ۲۹۵ بند ب می‌توان آن را چنین تعریف کرد: «شبه عمد، جنایت غیر مقصودی است که از فعل غالبا غیر کشنده‌ای که بر مجنی‌علیه اعمال شده حاصل آمده است.

• جنایت خطایی محض:

ملاک اصلی آن فقدان قصد فعل و نتیجه است. (بند الف ماده ۲۹۵).

• جنایت در حکم خطای محض:

گاه ممکن است جنایت ارتکابی به وسیله جانی، طاهرا به صورت عمد یا شبه عمد واقع شده باشد یا تصور عمد و خطا در مورد آن غیر قابل پذیرش باشد، در این موارد قانونگذار آثار خطای محض را بر آن مترتب ساخته و به عنوان جنایت در حکم خطای محض از ان یاد کرده است. چنان که ارتکاب جنایت به وسیله مجنون و صغیر (تبصره م ۲۹۵) شخص خواب (م ۳۲۳) را در زمره خطای محض آورده است.

• جنایت در حکم شبه عمد:

جنایتی که ماهیت آن عمد یا خطای محض است، لکن به دلیل وجود عناصر یا شرایطی خاص، آثار جنایت شبیه عمد بر آن مترتب می‌گردد. لذا در صورتی‌که جانی در شخصیت مجنی علیه دچار اشتباه شده و بدون قصد مجرمانه مرتکب قتل عمد شود (تبصره ۲ ماده ۲۹۵) یا با وجود قصد مجرمانه اشتباه در هویت کند (رای اصراری ۷/۷/۱۳۷۱) و یا جنایت خطای محض همراه با خطای جزایی (بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، عدم‌مهارت، عدم‌رعایت نظامات) باشد (تبصره ۳ م ۲۹۵)، جنایت در حکم شبه عمد خواهد بود.

مجازات جنایات عمدی  چیست؟

حکم اولی در مجازات مرتکب جنایت عمدی قصاص است. شرایط ثبوت قصاص عبارتست از: تساوی در دین (منطوق و مفهوم مواد ۲۰۷، ۲۰۹ و ۲۱۰ ق. م. ا.) تساوی در عقل (م۲۲۲) و انتفاء ابوّت است. شرایط اجرای آن نیز عبارتند از: تقضای اولیاء‌دم، اذن ولی‌امر، اذن ولی‌دم، پرداخت دیه مازاد بر استحقاق و ممنوعیت ایذاء جانی. البته قصاص عضو دارای شرایط ویژه ی دیگری است که عبارتست از: تساوی اعضا در سالم بودن (م۲۷۴)، تساوی در اصلی‌بودن (م ۲۹۳)، تشاوی در محل جنایت (م ۲۷۵)، تساوی در جنایت (م ۲۷۶)، عدم‌تغریر (مواد ۲۷۷ و ۲۸۱).

سخن پایانی:

جرایم علیه اشخاص یکی از مهمترین و حساس‌ترین مسائل حقوقی و اجتماعی است که در هر جامعه‌ای وجود دارد. این جرایم شامل هرگونه تخلف و تجاوز به حقوق و تمامیت فردی افراد می‌شود که می‌تواند شامل جرایم مختلفی از قبیل قتل، آزار و اذیت، تجاوز جنسی، آزار و اذیت روانی، خشونت خانوادگی و سرقت باشد. جرایم علیه تمامیت انسانی می‌تواند به شکل‌های مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله اقدامات فیزیکی و عقلی که به فرد آسیب می‌زنند یا حتی می‌تواند به طور ناخودآگاه و غیر مستقیم اتفاق بیفتد. جزای اختصاصی جرایم علیه اشخاص برای این نوع از جرایم تعیین شده است که به طور مستقیم به مجازات و تنبیه فرد متهم از طریق دادگاه مربوطه مربوط می‌شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرایم علیه اشخاص وکیل رضا بهروز اماده است تا تجربیات خود را در اختیار شما سروران گرامی قرار دهد برای مشاوره با ما تماس بگیرید 09128892520📞