قیم

واژه قیم در اصطلاح فارسی به معنی متولی می‌باشد همچنین می‌توان گفت که شخص قیم سرپرست کسی است یا در واقع متولی امر
شخص محجور محسوب می‌شود.

کلمه قیم از اصطلاحاتی است که در علم حقوق به کار می‌رود و به این معنی می‌باشد که یک شخص برای سرپرستی و متولی بودن شخص محجور از طرف مفامات قضایی تعیین میشود تا در اداره امور اداری و زندگی فرد محجور به او کمک نماید.

با توجه به چیزی که در قانون مدنی آمده برای افرادی مانند صغاری که ولی خاص ندارند و مجانین و اشخاص غیر رشید توسط قانون گذار و شرع قیم در نظر گرفته می‌شود.

چه زمانی برای کودک قیم تعیین می‌شود؟

پیش از شرح قیم شدن مادر بعد از فوت پدر، لازم است بدانید که پدر و پدر بزرگ ولی کودک هستند. زمانی‌که پدر کودک فوت کند و پدر بزرگ او زنده باشد، کودک نیاز به قیم نخواهد داشت، اما اگر پدربزرگ فوت کرده باشد، دادگاه برای طفل قیم انتخاب خواهد کرد.

قیم چه تکالیف و وظایفی دارد؟

قیم شدن مادر بعد از فوت پدر تکالیفی برای مادر به همراه دارد. قانون وظایف یا تکالیف قیم را بسته به اموری که برای آن قیم انتخاب می‌شود (همچون اداره‌ی اموال)، تعیین می‌کند. با این حال، به‌طورکلی این تکالیف برعهده‌ی قیم است:

•مراقبت و نگهداری از محجور در زمینه‌ی امور مالی

•پرداخت نفقه‌ی افراد واجب‌النفقه تحت ‌سرپرستی افراد محجور

•ارائه‌ی حساب تصدی خود به‌صورت سالانه به دادستان

•پرداخت هزینه‌های بهداشت و درمان محجور

•اجازه‌ی اشتغال به کار به محجور.

•قیم موظف است، لیست کاملی از اموال و دارایی‌های بالقوه‌ و بالفعل شخص محجور تهیه‌کند و به دادسرایی که رسیدگی بر امور را بر عهده دارد، تحویل دهد. اگر قیم عمداً پنهان‌کاری کند، از قیومیت عزل می‌شود.

•قیم باید سالی یک بار شرحی از اقدامات مالی را که برای محجور انجام داده، به دادسرا اعلام کند.

•قیم باید در حفظ اموال شخص محجور بکوشد و درصورتی که خسارتی واردکند، باید خسارت را جبران‌کند.

•اگر قیم زن باشد، درصورتی‌که ازدواج کند، باید دادگاه یا دادسرای مربوطه را از ازدواج خود مطلع کند؛ درغیر این صورت دادگاه می‌تواند وی را عزل‌کند.

•زن شوهردار برای داشتن قیومیت شخص محجور، موظف است از شوهر خود رضایت بگیرد.

قیم در اداره‌ی امور محجور بایستی این مسائل را رعایت کند:

•همواره مصلحت محجور را مدنظر قرار دهد.

•برای فروش اموال غیرمنقول وی از دادگاه کسب اجازه‌کند.

•درصورتی که قیم صلاحیت نداشته باشد و به وظایفش عمل نکند، عزل خواهد شد.

اشخاص نیازمند قیم

در ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی اشخاصی که به قیم نیاز دارند ذکر شده که به شرح ذیل می‌باشد:
●برای صغاری که ولی خاص ندارند.
●برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند.
●برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها نباشد.

بعد از فوت پدر قیم بچه صغیر ، جد پدری ، وصی منصوب از جانب پدر یا جد پدری و مادر وی می باشند که در صورت دارا بودن شرایط لازم ، به سمت قیمومت فرد محجور صغیر ، انتخاب می شوند . نحوه تعیین قیم بعد از مرگ پدر ، از طریق طرح تقاضای قیمومت ، به اداره سرپرستی محل اقامت محجور می باشد .

شرایط و نحوه ابطال قیم نامه

اعتبار قیمومیت مادر یا هر قیومی که در دادگاه های مربوطه برای صغیر یا مهجور تعیین می شود، تا زمانی است که شرایط قیومیت را زیر پا نگذاشته باشد؛ برخی اعمال و رفتار و شرایط در طول زندگی قیوم، سبب سلب قیومیت از او می شود. این مسئله از تمدید قیم نامه نیز جلوگیری خواهد کرد. برخی از این موارد را در زیر مشاهده می کنید:

●در صورتی که قیم به دلیل ارتکاب به جرم محکوم شود، قیومیت فرد از او سلب خواهد شد.

●کسانی که ورشکسته شده و قادر به تسویه بدهکاری خود نیستند، نیز با ابطال قیم نامه رو به رو می شوند.

●در این زمینه هر گونه فساد اخلاقی فرد قیم نیز منجر به ابطال این حق قانونی خواهد شد.

در نظر داشته باشید که مدت اعتبار قیم نامه، بستگی به رای و نظر دادگاه دارد. در صورتی که قیوم مشخص شده به شرایط قیومیت طفل پایبند نباشد و اصول اولیه مربوط به آن را زیر پا بگذارد، قیومیت از او سلب خواهد شد.

اعتراض قیم به حکم عزل

پس از عزل و پایان مدت اعتبار قیم نامه، قیم پیشین می تواند، نسبت به حکم دادگاه اعتراض کند. در این زمینه قیوم می تواند، به رد درخواست عزل قیم اعتراض کرده و تا زمانی که تکلیف قیوم فعلی مشخص شود، قیومیت کودک بر عهده قیوم موقتی او قرار می گیرد. نحوه ابطال قیم نامه و عزل فرد قیم، بسته به نظر دادگاه تغییر می کند. در صورتی که هر یک از شرایط مربوط به قیومیت در رابطه با قیوم مورد نظر صدق نکند، حکم عزل او قطعی است.

شرایط قیم شدن مادر بعد از فوت پدر؟

 

●اولین شرط از شرایط قیم شدن مادر بعد از فوت پدر، نبود جد پدری است. در این شرایط، مادر مقدم بر سایر افراد و خویشاوندان خواهد بود. اگر مادر صلاحیت لازم را داشته باشد، اصلی‌ترین گزینه برای قیم شدن است. (اگر مادر فاقد صلاحیت باشد، دادگاه یکی از اقوام درجه یک پدر یا مادر را به‌عنوان قیم برمی‌گزیند. درصورت غیاب چنین کسی، فردی امین برای این کار انتخاب می‌شود.

●دومین شرط قیم شدن مادر بعد از فوت پدر، مربوط به حضور یا عدم حضور وصی است. در شرایطی که کودک وصی داشته باشد، تقدم مادر بر وصی زمانی اتفاق می‌افتد که مادر صلاحیت خود را برای ولایت فرزند اثبات کند. در این شرایط، وصی عزل خواهد شد و مادر قیومیت فرزند را به عهده خواهد گرفت.

گرفتن قیومیت فرزند برای مادر چقدر طول می کشد؟

در صورتی که فرزند صغیر، ولی قهری نداشته باشد تعیین قیم برای وی تقریبا به 2 ماه زمان نیاز دارد. اما برای کودک مجنون و یا سفیه این مدت متفاوت است زیرا باید حجر کودک به اثبات برسد و سپس تقاضای قیومیت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت گردد. در این حالت ممکن است این مراحل بین 4 تا 5 ماه به طول بیانجامد که مراجعه به یک وکیل متخصص در این مورد می تواند سرعت بیشتری به امور بدهد.

قیم شدن  مادر برای پسر

بر اساس قانون تا زمانی که زن و شوهر در کنار یکدیگر زندگی می کنند، حضانت و قیومیت فرزندان بر عهده پدر و مادر است. اما در صورت جدایی و یا فوت پدر قضیه فرق می کند. قیم شدن مادر برای پسر به این شکل است که تا 7 سالگی می تواند با مادر و تحت حضانت وی باشد. اما پس از این مدت و از 7 سالگی تا 15 سالگی که برای پسرها سنین بلوغ محسوب می گردد، جد پدری می تواند حضانت و سرپرستی فرزندان پسر را بر عهده بگیرد.

قیم شدن  مادر برای دختر

قیم شدن مادر برای دختر با شرایط فرزند پسر، کمی متفاوت تر است. بر اساس قانون حضانت فرزندان دختر نیز تا سن 7 سالگی بر عهده مادر است؛ اما بعد از آن، شرایط فرق می کند. حضانت فرزندان دختر پس از 7 سالگی و تا سن 9 سالگی بر عهده جد پدری خواهد بود. البته این قوانین تبصره هایی نیز دارند و مادر با داشتن شرایطی خاص و اثبات عدم صلاحیت فرد قیم می تواند قیومیت فرزندان را بر عهده بگیرد.

چه زمانی قیم شدن مادر بعد از فوت پدر منتفی است؟

اگر مادر مجدداً شوهر کند، باید تا یک ماه پس از ثبت عقدنامه به دادگاه اطلاع دهد. در این شرایط قیم شدن مادر بعد از فوت پدر منتفی است و دادگاه قیم جدیدی برای کودک تعیین می‌کند.

چه مدارکی برای قیم شدن مادر بعد از فوت پدر لازم است؟

مدارک زیر لازم است که برای قیم شدن مادر بعد از فوت پدر به دادگاه ارائه شود:

•کارت ملی و شناسنامه‌ی شخصی که متقاضی قیومیت فرزند است.

•مدارک مربوط به فوت پدر کودک

•مدارک فوت پدربزرگ کودک

•شناسنامه و کارت ملی کودک

اشخاص ذیل نمی توانند جهت قیمومت منصوب شوند:

●کسانی که به علت ارتکاب جرائم ذیل به موجب حکم قطعی دادگاه، محکوم شده باشند:

●سرقت، خیانت در امانت،کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس یا عمل منافی عفت، جرائم نسبت به اطفال، ورشکستگی به تقصیر و کسانی که معروف به فساد اخلاقی باشند.

●کسی که خود یا اقربای درجه اول او دعوائی بر محجور داشته باشد.

●زن نمی تواند بدون رضایت شوهر خود، سمت قیم را قبول کند.

اگر قصد دارید قیومیت فرزند خود را برعهده بگیرید

با وکیل رضا بهروز در تماس باشید ۰۹۱۲۸۸۹۲۵۲۰