اثبات زوجیت

طبق ماده 993 قانون مدنی ایران، هر ازدواجی چه دائمی و چه موقتی باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود که علاوه بر مسائل شرعی، قانون نیز طرفین را زوج بداند. در چنین شرایطی طبیعتا به اثبات زوجیت نیازی نیست ولی شرایطی نیز وجود دارد که این ثبت قانونی به هر دلیلی انجام نشود.

اثبات زوجیت در برخی از طرح دعواها امری لازم و ضروری به شمار می رود. با مراجعه به ماده ی 993 از قانون مدنی به ضرورت ثبت ازدواج (چه به صورت رسمی و چه به صورت موقت) اشاره شده است. در برخی از موارد شاهد هستیم که زوجین به دلایل مختلف از ثبت ازدواج خود امتناع می ورزند. عدم ثبت ازدواج می تواند پیامدهای بسیار زیان بخشی را به همراه داشته باشد. از جمله این پیامدها عبارتند از:

• عدم پرداخت حق و حقوق مالی

• عدم پرداخت سهم الارث توسط وراث پس از فوت همسر

• انکار زوجیت طرفین توسط اولاد

• انکار رابطه ی زوجیت از سوی یکی از طرفین

بنابراین بسیاری از قانونگذاران خبره در زمینه اثبات زوجیت به ثبت ازدواج در مراکز تعیین شده اشاره کرده اند. این امر سبب می شود که زوجین در برابر یکدیگر تعهدات تعیین شده را اجرا نموده از مسئولیت های خاصی در شرایط مختلف برخوردار باشند.

اثبات زوجیت به چه معناست❔

منظور از اثبات زوجیت استفاده از شرایطی است که زن یا مرد تلاش می کند تا ازدواج خود را با طرف مقابل اثبات نماید. این فرآیند زمانی ایجاد می شود که زوجه یا زوج پس از عقد، رابطه ی زوجیت خود را انکار کند. این موضوع می تواند در زوجیت موقت یا دائم ایجاد گردد.

به طور کلی قانون زمانی یک ازدواج را رسمی تلقی می کند که نکاح بر اساس ماده ی 993 از قانون مدنی در بین آنها انجام پذیرد. یک ازدواج زمانی قانونی و رسمی است که در دفاتر ثبت احوال، ثبت شده باشد. اگر ازدواج به هر دلیلی در دفاتر به ثبت نرسیده باشد، مسئولیت کیفری و حقوقی را برای زوجین در بر دارد. مهمترین پیامد عدم ثبت ازدواج، انکار وجود رابطه و ازدواج توسط هر یک از طرفین می باشد. در صورت بروز انکار ازدواج از سوی یکی از طرفین، طرف دیگر باید رابطه زوجیت خود را به اثبات برساند. اصطلاحا به این فرآیند اثبات زوجیت گفته می شود.

این موضوع از جمله موضوعاتی است که مربوط به دادگاه خانواده بوده و در این دادگاه مورد بررسی قرار می گیرد. برای طرح این دعوا در دادگاه صالح، باید مراحل خاصی را سپری کنید که از تنظیم دادخواست آغاز شده و ادامه می یابد.

اثبات زوجیت موقت به چه صورت است❔

اثبات زوجیت موقت کمی دشوارتر و پیچیده تر از اثبات زوجیت دائم می باشد. برای اثبات این امر به برخی از مدارک مهم و ضروری نیازمند خواهید بود. همانطور که می دانید در زوجیت موقت سند ازدواج و شهادت شهود وجود ندارد. اغلب افرادی که تن به ازدواج موقت می دهند به دلیل انجام مخفیانه ازدواج، از شهادت شهود و سند ازدواج برخوردار نخواهند بود. در نتیجه اثبات ازدواج های موقت کمی دشوارتر می باشد. با توجه به این امر استفاده از اسناد و مدارک دیگر برای اثبات ازدواج موقت لازم و ضروری تلقی می گردد. البته برخی از مدارک و اسناد، با عدم ارزش اثباتی از سوی مراجع ذیصلاح مواجه خواهند شد، اما در مواردی می توانند یقین قاضی را به همراه داشته باشند.

این مدارک عبارتند از:

• سکونت مشترک طرفین

• وجود پیام ها و مکالمات

• تحقیقات محلی از همسایگان

اثبات زوجیت دائم با متوفی به چه صورت است❔

در زمانی که یکی از طرفین (در ازدواج های به ثبت نرسیده ی دائم) فوت کند و طرف مقابل به دنبال دریافت حق و حقوق خود باشد، می تواند از روش های اثبات زوجیت استفاده کند. این طرح دعوا در دادگاه زمانی ایجاد می شود که ورثه اقدام به انکار وجود ازدواج نموده و حق و حقوق طرف مقابل را ارائه ندهند. همانطور که می دانید پس از فوت یکی از زوجین، طرف دیگر یکی از وراث قانونی وی شناخته شده و از حق و حقوق قانونی برخوردار است.

اگر زوجین ازدواج کرده و عقد آنها در جایی به ثبت نرسیده باشد، پس از فوت یکی از طرفین، طرف مقابل می تواند به دادگاه مراجعه کرده و ادعای خود را به اثبات برساند. توجه داشته باشید که شکایت قانونی که خواهان به دادگاه ذی صلاح ارائه می نماید، بر علیه ورثه متوفی خواهد بود. لازم است بدانید که یکی از شروط مهم برای رسیدگی به این دعوا، سوگند خوردن خواهان می باشد. در صورتی که خواهان از سوگند خوردن امتناع ورزد، حق وی به طور کامل ساقط خواهد شد.

روش های اثبات زوجیت چیست❔

برای اثبات می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• اقرار :

بهترین و مهم‌ترین راه برای اثبات زوجیت، اقرار است. اقرار به معنای این است که فرد به ضرر خود و به وجود حق دیگری اقرار نماید. به صورت کلی اگر هر دو طرف به ازدواج خود اقرار کنند، این موضوع بر قانون ثابت خواهد شد و نیازی به راه حل دیگر نیست.

• سند کتبی:

داشتن سند کتبی یکی از بهترین مدارک برای اثبات زوجیت می‌باشد. این سند می‌تواند رسمی و معمولی باشد. در ازدواج موقت در صورت باردار شدن زوجه، توافق طرفین و همچنین داشتن شروط ضمن عقد باید سند رسمی ازدواج صادر شود. البته در ازدواج دائمی باید این سند در همان ابتدا صادر شود و هیچ تبصره‌ای برای عدم ثبت آن وجود ندارد.

باید این را بدانید که در صورت عدم ثبت ازدواج دائم در تمامی شرایط و ازدواج موقت در شرایطی که بیان شد، مرد محکوم شده و باید جزای نقدی پرداخته یا حبس شود. در صورتی که ازدواج ثبت نشده باشد هم مراحل اجرای مهریه و دریافت آن از طریق دادگاه دچار تغییر خواهد شد که بهتر است در این رابطه با وکیل رضا بهروز مشورت کرده تا بهترین راهکارها را به شما ارئه دهد.

در صورت وجود سند رسمی، اثبات زوجیت به راحتی انجام خواهد شد. در صورتی که فقط یک دست نوشته بین زوجین وجود داشته باشد، می‌تواند روند قانونی این اقدام را تسریع کند.

• شهادت شهود:

به صورت شرعی در هنگام جاری شدن صیغه عقد باید دو نفر شاهد وجود داشته باشد. البته لازم به ذکر است که در صورت نبود شاهد، هیچ مشکلی در عقد به وجود نخواهد آمد. اگر هنگام عقد شما، شهودی حضور داشتند، می‌توانند در دادگاه برای اثبات زوجیت شهادت دهند.

تعداد شهود باید دو مرد یا یک مرد و دو زن باشد. البته اینکه کسی به زندگی مشترک زوجین در یک منزل شهادت دهد، قابل قبول نبوده و شاهدین شما باید هنگام عقد حضور داشته و یا ببینند که طرفین یکدیگر را با لفظ زن و شوهر صدا می‌کنند.

• سوگند خوردن:

ضعیف‌ترین دلیل برای اثبات زوجیت، سوگند می‌باشد. در این روش دو نوع سوگند با نام‌های سوگند مدعی و منکر وجود دارد. در واقع شخص برای ثابت کردن این مسئله در حضور دادگاه سوگند مدعی یاد کرده و یا برای عدم اثبات آن از سوگند منکر استفاده می‌کند. اکثر قاضی‌ها این سوگند را در روند پرونده تاثیری نخواهند داد.

• هم زیستی و معاشرت:

می‌دانید که در جامعه اسلامی اصل روابط نزدیک زن و مرد مانند زندگی در یک خانه و داشتن خلوت، بر این است که آن دو زن و شوهرند. در صورتی که زن و مرد چنین ارتباطی دارند، اثبات زوجیت انجام خواهد شد.

• عکس و فیلم و صدا:

اگر عکس، فیلم یا صدایی وجود داشته باشد که ثابت کند طرفین زن و شوهر هستند، امکان ارائه آن به دادگاه وجود داشته و می‌تواند یکی از عدله اثبات زوجیت باشد. البته این سند باید نشان دهنده ازدواج باشد. برای مثال ویدئو یا عکسی از لحظه عقد.

مدارک لازم برای اثبات زوجیت چیست❔

به طور کلی مدارکی که برای اثبات زوجیت به آنها نیاز دارید عبارتند از:

• شناسنامه و مدارک شناسایی مربوط به خواهان

• شهادت شهود

• سند ازدواج خواهان و خوانده (عادی یا رسمی)

• صورت جلسه ازدواج و یا اقرار خوانده

• جلب نظر کارشناس

• درخواست سوگند

• درخواست استعلام

• تحقیقات میدانی و محلی

در نظر داشته باشید که وجود مدارک دقیق و صحیح در این زمینه، بسی ضروری خواهد بود.

چه دادگاهی صالح به رسیدگی دعوای اثبات زوجیت است❔

بر اساس مقررات و قوانین به تصویب رسیده برای رسیدگی به دعوای اثبات زوجیت، دادگاه خانواده صالح ترین مرجع در این زمینه شناخته شده است. این دادگاه ها در بسیاری از شهرستان ها به منظور رسیدگی به دعاوی و امور خانوادگی تشکیل شده است. در شهرستان هایی که این دادگاه ها تشکیل نشده اند، دادگاه های حقوقی و عمومی این وظیفه را بر عهده دارند.

مرجع رسیدگی افراد مقیم خارج از کشور کدام دادگاه است❔

در موضوع رسیدگی به دعوای اثبات زوجیت برای افرادی که در خارج از کشور زندگی می کنند، می توان به مواد قانونی14 و 15 از قانون حمایت از خانواده اشاره کرد. در این مواد قانونی، صالح ترین مرجع برای رسیدگی به دعاوی خانوادگی مشخص شده اند. بر اساس ماده 14 از قانون حمایت از خانواده، زمانی که یکی از زوجین در خارج از کشور مقیم باشد و طرف دیگر در ایران، دادگاه محلی که طرف دیگر در ایران در آن اقامت دارد، صالح ترین مرجع برای رسیدگی به امور خانوادگی تلقی می گردد.

اگر هر دو زوجین در خارج از کشور مقیم باشند اما یکی از طرفین سکونت موقتی در ایران داشته باشد، صالح ترین دادگاه، دادگاه محل سکونت موقت طرف مقابل (در ایران) می باشد. حال در صورتی که هر دو طرفین در ایران سکونت نداشته باشند، صالح ترین دادگاه دادگاه شهرستان تهران است. این موضوع در حالی قابل اجرا خواهد بود که زوجین برای اقامه طرح دعوای خود محل دیگری را انتخاب نکرده باشند.

همچنین بر اساس ماده 15از قانون حمایت از خانواده زمانی که ایرانیان در خارج از کشور اقامت داشته باشند، می توانند دعاوی خانوادگی خود را در مراجع صلاحیت دار و محاکم محل اقامت خویش نیز مطرح نمایند. احکامی که در این مراجع تعیین شده باشند، قابلیت اجرا در ایران را ندارند، مگر در مواردی خاص.

دادخواست اثبات زوجیت :

یکی از مهم ترین فرآیندها برای اثبات زوجیت ارائه دادخواست به همراه مدارک مربوط به دادگاه صالح می باشد. نحوه تنظیم و نگارش دادخواست مورد نظر می تواند تاثیر بسزایی بر روی روند رسیدگی پرونده در مراجع قضایی داشته باشد. با توجه به اهمیت فوق العاده دادخواست و نحوه نگارش آن، بسیاری از افراد تنظیم و نگارش آن را به کارشناسان کاربلد واگذار می نمایند. این دادخواست در بر دارنده ی بسیاری از موارد مهم و روشن کننده برای دادگاه است که بر روی جلب نظر قاضی تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.

دلایل ارائه دادخواست اثبات زوجیت چیست❔

برای ارائه ی دادخواست اثبات زوجیت به برخی از دلایل مهم و ضروری نیازمند هستید. به طور کلی این ادله در دو دسته ی:

عام

خاص

قابل تفکیک خواهند بود.

بر اساس ماده ی 1257 از قانون مدنی، مهم ترین دلایل برای اثبات دعوی عبارتند از:

اقرار (در مواد 1259 الی1283 از قانون مدنی به آنها اشاره شده است.)

شهادت شهود (در قانون از آن با عنوان بینه ی شرعی یاد شده است.)

اماره

قسم

دلایل ذکر شده از جمله دلایل عمومی برای اثبات زوجیت تلقی می گردند.

از دلایل خاص برای اثبات ازدواج می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شیاع و استفاضه :

از جمله ادله اثبات دعوا در فقه شیاع و استفاضه است که در خصوص اثبات امور یا دعاوی ویژه کاربرد دارد.

شیاع به معنی بسیار شنیدن یک خبر از افراد متعدد است. در رابطه با حجیت شیاع روایات متعددی وجود دارد که البته نمی‌توانیم حجیت مطلق شیاع را از این روایات استخراج نماییم و آنچه از مجموعه روایات قابل استنباط است این امر می باشد که شیاع منجر به ظن متأخم للعلم می شود. استفاضه نیز مترادف با شیاع و هردو به یک معنا می باشند.

استفاضه یا شیاع در صورتی که مفید علم باشند در همه موارد حجت هستند، مواردی که شیاع در اثبات آنها حجت است را می‌توان از جمله موارد زیر دانست:

رضاع

نکاح

وقف

اسلام

کفر و….

مساکنت و معاشرت:

از دیگر دلایل اثبات زوجیت معاشرت و مساکنت زوجین تحت سقف مشترک است منظور از معاشرت و مساکنت خط همزیستی «زن و شوهر وار» و همزیستی «زن و شوهر گونه» در محل واحد است، بدین توضیح که زن و مرد رفتار زوجه ها و شوهرها را داشته باشند؛ مثلاً با همدیگر خلوت تام داشته باشند.

مهم ترین اطلاعاتی که در دادخواست اثبات زوجیت به ثبت می رسند عبارتند از:

• مشخصات خواهان

• مشخصات خوانده

• مشخصات نماینده قانونی یا وکیل در صورت برخورداری از خدمات آنها

• بیان موضوع یا خواسته و بهای آن

• دلایل و همچنین منضمات دادخواست

• شرح دادخواست

 نمومه دادخواست اثبات رابطه زوجیت :

نحوه نوشتن دادخواست اثبات رابطه زوجیت به طور کلی به صورت زیر می باشد اما با توجه به شرایط هر فرد و نوع پرونده وی تغییراتی در آن به وجود می آید .

خواهان : …… ( نام و مشخصات خودتان نوشته می شود )

خوانده : ………. ( نام و مشخصات طرف دعوا )

وکیل یا نماینده قانونی : …….. ( در صورت داشتن وکیل ، نام و نام خانوادگی نوشته می شود )

خواسته یا موضوع و بهای آن : اثبات رابطه زوجيت دائم /  موقت به انضمام كليه خسارات قانوني

دلایل و منضمات دادخواست : 1 – کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی  2 – عند الاقتضا شهادت شهود 3 – گواهی عاقد 4 – سایر مدارک

شرح دادخواست :
باسلام ، احتراما به استحضار می رساند :
فیمابین اینجانب و خوانده آقای … در تاریخ … / … / … توسط آقای …. عقد ازدواج دائم / موقت منعقد گردید که از طریق شهادت شهود قابل اثبات و احراز است . فلذا با توجه به اینکه خوانده منکر رابطه زوجیت می باشد و از انجام تکالیف قانونی خودداری می نماید ، خواهشمند است نسبت به صدور حکم مبنی بر اثبات رابطه زوجیت و ثبت این واقعه به انضمام جمیع خسارات و هزینه دادرسی مورد استدعاست .

◽سخن پایانی :

بر اساس قانون حمایت از خانواده عدم ثبت ازدواج در دفاتر رسمی کشور مجازات نقدی و حبس دارد؛ ولی با وجود چنین قانونی در کشور اگر همسر شما به دلایل خاصی از ثبت ازدواج در دفاتر رسمی خودداری کرده است شما می‌توانید در طرح برخی از دعواهای خانوادگی مثل:

انکار زوجیت طرفین از طرف فرزندان

انکار روابط زوجیت از طرف همسرتان

عدم پرداخت هر گونه حق و حقوق مالی به شما

عدم پرداخت سهم الارث از طرف وراث بعد از فوت همسرتان

و غیره

با راه های اثبات زوجیت نیز ثابت کنید که همسر یکدیگر هستید و بین شما صیغه عقد موقت یا عقد دائم جاری شده است. اگر در چنین شرایطی با قوانین و مقررات دولتی آشنا نیستید می‌توانید برای اثبات زوجیت خود از وکیل پایه یک دادگستری رضا بهروز  پایه یک دادگستری کمک بگیرید.

وکیل دادگستری در اثبات زوجیت نقش مهمی ایفا می‌کند. در برخی موارد، اثبات زوجیت به دلیل کمبود ادله و مدارک، ممکن است بسیار پیچیده و دشوار باشد.

در این موارد، وکیل دادگستری می‌تواند به عنوان مشاور حقوقی و نماینده حقوقی زوجین در دادگاه، به آن‌ها کمک کند تا ادله و مدارک لازم برای اثبات زوجیت را جمع آوری کنند و در دادگاه ارائه دهند .                                                 وکیل در تهران یا سایر شهر می‌تواند زوجین را در مورد مراحل اثبات زوجیت، نحوه جمع آوری مدارک و ادله و نحوه ارائه آن‌ها در دادگاه، راهنمایی کند. در نظر داشته باشید که پروسه حقوقی اثبات زوجیت با کمک وکیل دادگستری در کوتاه‌ترین زمان ممکن به نتیجه خواهد رسید وکیل رضا بهروز در پرونده هایتان شما را یاری میکند تا به نتیجه مورد نظرتان برسید برای رزرو وقت مشاوره به صورت حضوری و تلفنی با ما در تماس باشید 09128892520📞