در کشور ما، خروج از کشور دختران و خانم های متاهل برای مهاجرت و یا حتی مسافرت، دارای قوانین ویژه‌ای از جمله اجازه خروج برای قشر خاصی از جامعه است. مسئله اذن خروج و شرایط آن یکی از دغدغه‌های مهم این قشر از جامعه بوده و در بسیاری از موارد برای حل آن نیاز به وکیل خانواده دارند. در این مقاله سعی داریم به طور کامل مسئله اذن خروج از کشور را شرح دهیم.
اذن خروج از کشور دختران
مطابق با ماده ۱۸ قانون صدور گذرنامه، تمامی دختران زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اذن ولی قهری یعنی پدر و در صورت فوت جد پدری دارند.
چنانچه، دختری ازدواج نماید، اجازه خروج از کشور در اختیار شوهر خواهد بود.
اذن خروج از کشور زوجه (زن):
طبق ماده ۱۸ قانون گذرنامه، زنان متأهل برای دریافت گذرنامه نیاز به اجازه کتبی همسر خود دارند. البته مرد می‌تواند به همسر خود وکالت خروج از کشور بدهد. به این معنا که دیگر نیازی به اجازه شوهر برای دریافت پاسپورت وجود ندارد.
اجازه خروج از کشور زناز همسر؟
نحوه اخذ اجازه خروج همسر، بدین صورت بوده که شوهر باید با حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی، ضمن ارائه مدارک لازم و با تکمیل فرم محضری رضایت نامه خروج از کشور زن، موافقت خود را اعلام کند. همچنین، در صورتی که قبلا، این اجازه، به صورت رسمی به زن داده شده باشد، دریافت گذرنامه موقت اربعین و یا تمدید پاسپورت، نیازمند اخذ اجازه مجدد از شوهر نمی باشد.
قانون اجازه خروج زن متاهل از کشور
همانطور که اشاره شد زن برای خروج از کشور و دریافت گذرنامه یا پاسپورت به اجازه کتبی شوهر نیاز دارد. خیلی اوقات ممکن است مرد از این شرایط سوء استفاده کرده و زندگی همسر خود را به نوعی مختل کند. برای مثال زن برای مسائل درمانی، ورزشی یا بازدید اقوام قصد خروج از کشور را دارد اما مرد به دلیل مشکلاتی که با همسر خود دارد، وی را ممنوع الخروج می‌کند.
همچنین ممکن است زن و مرد در مراحل طلاق باشند اما مرد زن را برای خروج از کشور منع کند. البته قانون استثناهایی را برای خروج زنان از کشور بدون اجازه شوهر در نظر گرفته است که وکیل رضا بهروز در ادامه بیشتر برای شما توضیح داده است .
زن در چه صورتی نیاز به اجازه خروج همسر ندارد؟
قانون شرایطی را برای زنان در نظر می‌گیرد که در این صورت نیازی به اجازه شوهر برای خروج از کشور نخواهند داشت. در ادامه لیستی از این موارد را برای شما عزیزان آماده کرده ایم.
- در صورتی که زن ایرانی با مرد خارجی ازدواج کرده باشد و زن هنوز تابعیت ایرانی داشته باشد، برای خروج از کشور نیازی به اجازه شوهر ندارد.
- زمانی که شوهر در خارج از کشور باشد و زن نیز قصد خروج از کشور را داشته باشد برای این کار نیازی به اجازه همسر نیست.
- اگر زن پیش از ازدواج گذرنامه خود را دریافت کرده باشد و هنوز مهلت آن به پایان نرسیده باشد برای خروج نیازی به اجازه شوهر ندارد. اما زمانی که قصد تمدید پاسپورت را داشته باشد، به اجازه کتبی همسر نیاز است.
- در صورتی که این مورد جزء شرایط ضمن عقد باشد نیز زن می‌تواند در هر زمانی گذرنامه جدید را بدون اجازه شوهر دریافت کند. منظور از شرایط ضمن عقد، حق و حقوقی است که زنان در ابتدا از شوهر برای باقی زندگی دریافت می‌کنند. از این حقوق می‌توان به حق طلاق و حق خروج از کشور اشاره کرد.
- اجازه خروج از کشور فقط برای ازدواج دائمی مطرح است. به این معنی که در ازدواج‌های موقت، زن نیازی به اجازه مرد نخواهد داشت.
- مورد آخر آنکه اگر زن قصد سفر کاری یا مأموریت یا دیدن اقوام را داشته باشد می‌تواند بدون اجازه شوهر از کشور خارج شود. البته در این حالت نیازمند اثبات و مراحل قانونی نیز می‌شود. بنابراین اگر قصد این کار را دارید بهتر است پیش از هر چیز با یک وکیل دادگستری مشورت‌های لازم را داشته باشید. به این منظور نیز می‌توانید با وکیل رضا بهروز تماس بگیرید یا از مشاوره تلفنی بهره مند شوید.
مدارک لازم جهت اخذ گذرنامه عبارت‌اند از:
1-اصل شناسنامه و کارت ملی و یا تأییدیه ثبت‌احوال برای کلیه متقاضیان
2-ارائه اصل آخرین پاسپورت در صورت معتبر بودن
3-عکس بیومتریک، (آقایان بدون کلاه و عینک و … به طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشند. همچنین رنگ لباس و زمینه یکسان نباشد و خانم‌ها با حجاب کامل بدون آرایش و زیورآلات، با استفاده از روسری و یا مقنعه ساده و تیره به طوری که گردی صورت مشخص باشد. برای دختران بالای ۶ سال با حجاب کامل)
4-اجازه محضری برای افراد زیر ۱۸ سال از سوی پدر و یا قیم قانونی
5-افراد بالای ۱۵ سال ضمن حضور در دفتر باید شناسنامه عکس دار ارائه نمایند.
6-افراد زیر ۱۵ سال ضمن حضور در دفتر می بایست گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه و یا گذرنامه عکسدار ارائه نمایند.
همچنین برای افراد زیر ۶ سال، کودک باید در دفتر حاضر شده و ولی کودک یک قطعه عکس از کودک خود را ارائه نماید.
عقد موقت و اجازه خروج از کشور؟
جاری شدن عقد موقت تحت شرایط های مختلفی امکان پذیر است و بسیاری از خانم ها نسبت به اینکه بعد از مدت عقد موقت اجازه خروج از کشور را خواهند داشت یا خیر مردد هستند.
برای پاسخ به این سوال باید اشاره کنیم، در عقد موقت چون خانم تحت نفقه همسر خود نمی باشد، در حقیقت اجباری نیز برای زندگی در منزل او نخواهد داشت؛ در نتیجه این افراد به شرط رضایت کتبی همسر نیز نیازی نخواهند داشت.
همچنین اگر زن و مرد بنا بر دلایلی مجبور شوند عقد موقت خود را در شناسنامه درج کنند؛ این امر باز هم مانعی برای خروج از کشور به وجود نیاورده و زن می تواند با اثبات موقت بودن رابطه خود، بدون اجازه شوهر گذرنامه خود را دریافت کند.
شرایط خروج بانوان مطلقه یا بیوه از کشور
در این بین اگر بانویی از همسر خود جدا شده باشد یا اصطلاحا طلاق گرفته باشد یا همسر ایشان فوت کرده باشد، برای خروج از کشور باید با طلاقنامه رسمی و ثبت شده یا گواهی فوت همسر و همینطور شناسنامه باطل شده ایشان، به مراکز پلیس +۱۰ مستقر در محل زندگی خود مراجعه کند. در این صورت است که بانو براحتی و به سرعت می تواند گذرنامه خود را بدون هیچ مشکلی دریافت کند.
خروج از کشور بانوان و دختران در مواقع ضروری
در برخی از شرایط شما به عنوان یک بانوی ایرانی نیاز به خروج اضطراری از کشور دارید. در این بین اگر ثابت شود که بانوان و دختران برای خارج شدن از کشور با یک امر ضروری روبرو هستند برای مثال خروج از کشور برای انجام درمان، این اجازه را می توانند با موافقت دادستان شهرستانی که درخواست دریافت گذرنامه را در آنجا داده‌اند، دریافت کنند. در این زمان دیگر نیازی به اجازه همسر یا پدر نخواهند داشت. در این شرایط دادستان محل شهرستان شما اعلام موافقت یا عدم موافقت با دریافت گذرنامه شما را تا ۳ روز به صورت رد شده یا قبول شده به شما گزارش خواهد داد.
قانون در مورد زنان در تیم‌های ملی ایران چیست؟
در سال‌های اخیر ممنوعیت خروج بعضی از بانوان ملی‌پوش از کشور توسط همسرانشان، ضرورت تغییر این قانون را آشکار کرد. این اتفاقات سبب شد که طرح اصلاح ماده ۱۸۹ قانون گذرنامه در مجلس مطرح شود، بر اساس تبصره الحاقی این طرح، حج تمتع، شرکت در مسابقات و همایش‌های علمی، فرهنگی و اقتصادی به نمایندگی از طرف ایران با تائید مراجع ذی‌صلاح جزو موارد اضطراری محسوب می‌شود و ذی‌نفع حق دارد نسبت به نظر دادستان در مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ به مراجع صالح اعتراض کند. البته درگذشته نیز زن می‌توانست در موارد اضطراری مانند درمان پزشکی با اجازه دادستان از کشور خارج شود.
