امنیت ملی کشور:
مجموعه اقداماتی که در بر گیرنده جان و مال و منافع کشور باشد، امنیت ملی می گویند. حال اگر، گروهی اقدام به ترور و خرابکاری در کشور، بمب گذاری و… نمایند، رعب و وحشت و هرج و مرج در جامعه ایجاد می شود و ناامنی بیداد می کند. وقتی جرم یا جرائمی علیه یک جامعه، ملت، تمامیت یک کشور انجام شود، امنیت ملی یک کشور به خطر می افتد. عدم امنیت در جای جای کشور ایجاد می شود. به همین خاطر برای جلوگیری از وقوع عدم امنیت در جامعه برای چنین جرایمی مجازات هایی هم در قانون مجازات اسلامی تعریف می شود.
جرایم رایج علیه امنیت ملی کشور و مجازات آنها:
•ایجاد اخلال در نظم عمومی
•جاسوسی
•محاربه
•بغی و فساد فی الارض
•عضویت در جمعیت به قصد برهم زدن امنیت کشور :
•تبلیغ و همکاری علیه نظام کشور
•ایجاد اخلال در نظم عمومی:
در صورت ایجاد هر گونه اخلال در نظم عمومی، فعالیت های عادی جامعه با اختلال رو به رو می شود. ایجاد این اخلال از نگاه قانون جرم می باشد و فرد یا افراد مجرم مجازات می شوند.
مجازات ایجاد اخلال در نظم عمومی:
بر اساس ماده 618 قانون مجازات اسلامی هر کس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیر متعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی گردد یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ماه تا یک سال و تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
•جاسوسی:
بر اساس ماده 501 قانون مجازات اسلامی هرکس نقشه ها، اسناد، اسرار و تصمیمات مربوط به سیاست داخلی و خارجی کشور را عالما و عامدا در اختیار افراد فاقد صلاحیت قرار دهد یا بدون اجازه مأموران و مقامات صلاحیت دار اقدام به سرقت یا کسب اطلاعات از اسناد، نقشه ها و… بنماید مرتکب جرم جاسوسی می شود.
مصادیق جاسوسی:
•مطلع کردن اشخاص فاقد صلاحیت از اسرار
•ورود به اماکن ممنوعه جهت کسب اطلاعات
✔نکته: طبق بندهای «د» و «ه» ماده 24 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح : هر نظامی که برای به دست آوردن اطلاعات طبقه بندی شده به نفع دشمن و یا بیگانه به محل نگهداری اسناد یا اطلاعات داخل شود، چنانچه به موجب قوانین دیگر مستوجب مجازات شدیدتری نباشد، به حبس از دو تا ده سال محکوم می گردد. هر نظامی که عالما و عامدا فقط به صورت غیر مجاز به محل مذکور وارد شود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می شود.
•جمع آوری اطلاعات:
ماده 505 قانون مجازات اسلامی هر کس با هدف بر هم زدن امنیت کشور به هر وسیله اطلاعات طبقه بندی شده را با پوشش مسئولین نظام یا مامورین دولت یا به نحو دیگر جمع آوری کند چنانچه بخواهد آن را در اختیار دیگران قرار دهد و موفق به انجام آن شود به حبس از دو تا ده سال و در غیر اینصورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم می شود.
مطابق بند الف ماده 24 قانون مجازات اسلامی هر نظامی که اسناد یا اطلاعات یا اشیا دارای ارزش اطلاعات را در اختیار دشمن و یا بیگانه قرار دهد و این اکر برای عملیات نظامی یا نسبت به امنیت تاسیسات، استحکامات، پایگاهها، کارخانجات، انیاری های دائمی یا موقتی تسلیحاتی، توقفگاههای موقت، ساختمانهای نظامی، کشتی ها، هواپیماها یا وسائل نقلیه زمینی نظامی یا امنیت تاسیسات دفاعی کشور مضر باشد به مجازات محارب محکوم خواهد شد.
مطابق بند ب ماده 24 قانون مجازات اسلامی هر نظامی که اسناد یا اطلاعات برای دشمن یا بیگانه تحصیل کرده و به هر دلیلی موفق به تسلیم آن نشود به حبس از سه تا پانزده سال محکوم می گردد.
•بی مبالاتی در حفظ اطلاعات طبقه بندی شده :
چنانچه مامورین دولتی که مسئول امور حفاظتی و اطلاعاتی طبقه بندی شده می باشند و به آنها آموزش لازم داده شده است در اثر بی مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی توسط دشمنان تخلیه اطلاعاتی شوند به یک تا شش ماه حبس محکوم می شود.
•ماده 27 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح :
هر نظامی که براثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا سهل انگاری یا عدم رعایت نظامات دولتی موجب افشای اطلاعات و تصمیمات یا از بین رفتن اسناد و مدارک مذکور در ماده 26 این قانون شود، با توجه به طبقه بندی اسناد افشاءشده، به ترتتیب ذیل محکوم می شود :
• چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات عنوان به کلی سری داشته باشد، به حبس از شش ماه تا دو سال.
• چنانچه اسناد، مذارکرات، اطلاعات ی تصمیمات عنوان سری داشته باشد، به حس از سه ماه تا یکسال.
• چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تمیمات عنوان خیلی محرمانه داشته باشد، به حبس از دو ماه تا شش ماه.
•اختفای جاسوسان یا معرفی جاسوس به کشورهای بیگانه :
مطابق ماده 510 قانون مجازات اسلامی هر کس به قصد بر هم زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مامور تفتیش یا وارد کردند هر گونه لطم به کشور بوده اند شناخته و مخفی نماید یا سبب اخفای آنها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می شود.
تبصره : هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسایی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می شود.
•جاسوسی به نفع دولت بیگانه و به ضرر دولت بیگانه دیگر :
مطابق ماده 502 قانون مجازات اسلامی هر کس به نفع یک دولت بیگانه و به ضرر دولت بیگانه دیگر در قلمرو ایران مرتکب یکی از جرائم جاسوسی شود، به نحوی که به امنیت ملی صدمه وارد نماید، به یک تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.
•تحریک :
هر کس نیروهای رزمنده یا اشخاصی را که به نحوی در خدمت نیروهای مسلح هستند تحریک موثر به عصیان، فرار، تسلیم یا عدم اجرای وظایف نظامی کند در صورتی که قصد براندازی حکومت یا شکست نیروهای خودی در مقابل دشمن را داشته باشد محارب محسوب می شود والا چنانچه اقدامات وی موثر واقع شود ب حبس از دو تا ده سال و در غیر این صورت به شش ماه تا سه سال محکوم می شود.
•تهدید به بمب گذاری وسایل نقلیه :
هرکس به قصد بر هم زدن امنیت کشور و تشویش اذهان عمومی تهدید به بمب گاری هواپیما، کشتی و وسایل نقلی عمومی نماید یا ادعا نماید که وسایل مزبور بمب گذاری شده است، علاوه بر جبران خسارت وارده به دولت و اشخاص، به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می گردد.
• همکاری با دول خارجی متخاصم :
هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم به هر نحو علیه جمهوری ایلامی ایران همکاری نماید، در صورتی که محارب شناخته نشود، به یک تا ده سال حبس محکوم می گردد.
مجازات جاسوسی:
با توجه به کیفیات و مراتب جرم، مجازات جرم جاسوسی یک تا ده سال حبس میباشد.
•محاربه:
بر اساس ماده ۲۷۹ قانون اسلامی کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها به نحوی که موجب ناامنی شود، محاربه می باشد.در ماده 279 هم چنین بیان شده است که هر زمانی که فردی با انگیزه و غرض شخصی به سمت افراد دیگری سلاح بکشد این کار وی جنبه عمومی ندارد و هم چنین فردی که به روی مردم اسلحه بکشد و اما به دلیل ناتوانی باعث از بین رفتن امنیت در محیط نشود نیز نمی تواند از مصادیق محاربه به شمار رود. زمانی که در این ماده صحبت از مردم می شود یعنی این جرم باید جنبه عمومی داشته باشد. کل افراد جامعه را درگیر خود کند.
مصادیق محاربه:
•اسلحه کشیدن برای ترساندن مردم :
مطابق ماده 279 قانون مجازات اسلامی، هر کس که برای ایجاد رعب و وحشت و سلب امنیت و آزادی مردم دست به اسلحه ببرد محارب فی الارض است.
• بر هم زدن امنیت از طریق سرقت مسلحانه و راهزنی: مطابق ماده 281 قانون مجازات اشلامی راهزنان، سارقانو قاچاقچیانی که دست به سلاح ببرند و موجب سلب امنیت مردم و راه ها بشوند، محاربند.
مجازات محاربه:
در ماده 282 قانون مجازات اسلامی مجازات این جرم عبارت است از:
قطع کردن دست راست و پای چپ،
اعدام،
صلب
نفی بلد
انتخاب هر یک از امور چهارگانه مذکور در ماده(۲۸۲) به اختیار قاضی می باشد.
•بغی و افساد فی الارض :
مطابق ماده 286 قانون مجازات اسلامی هر کس بطور گسترده، مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد، جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، نشر اکاذیب، اخلال در نظام اقتصادی کشور، احراق و تخریب، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آنها گردد به گونه ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور، نا امنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد مفسد فی الارض محسوب و به اعدام محکوم می گردد.
مجازات بغی و فساد فی الارض:
مطابق ماده 287 قانون مجازات اسلامی گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند، باغی محسوب می شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضی آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.
•عضویت در جمعیت به قصد برهم زدن امنیت کشور :
ماده 498 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 هرکس با هر مرامی، دسته، جمعیت یا شبه جمعیتی بیش از دو نفر در داخل یا خارج از کشور تحت هر اسم یا عنوانی تشکیل دهد یا اداره نماید که هدف آن بر هم زدن امنیت کشور باشد و محارب شناخته نشود به حبس از دو تا ده سال محکوم می شود.
مطابق ماده 17 قانون جرائم نیروی مسلح هر نظامی که برنامه براندازی به مفهوم تغییر و نابودی اساس جمهوری اسلامی ایران را طراحی یا بدان اقدام نموده و به این منظور جمعیتی تشکیل دهد یا اداره نماید یا در چنین جمعیتی شرکت یا معاونت موثر داشته باشد محارب محسوب است.
مجازات عضویت در جمعیت به قصد بر هم زدن امنیت کشور:
مجازات این جرم، مطابق قانون، دو تا ده سال می باشد
•تبلیغ و همکاری علیه نظام کشور:
جرم تبلیغ علیه نظام یا جرم تبلیغ به نفع گروه های مخالف نظام، از جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی محسوب می شود.
مجازات تبلیغ علیه نظام کشور:
بر اساس ماده 500 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375، هر کس علیه نظام جمهوری اسلامی ایران یا به نفع گروه ها و سازمان های مخالف نظام به هر نحو فعالیت تبلیغی نماید به حبس از 3 ماه تا یک سال محکوم خواهد شد این جرم نمونه بارز جرم سیاسی است.
سخن پایانی
وجود امنیت در یک کشور ضامن سلامت و آسایش افراد در یک جامعه می باشد. ایجاد فضای ناامن در یک جامعه به روش های مختلفی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم، جرم تلقی می شود. طبق قانون مجازات اسلامی برای آن مجازات هایی تعیین می شود.
